Gemaal De Cruquius ziet er robuust uit en lijkt tegen de eeuwigheid bestand. Maar dat gaat niet vanzelf. Op 5 juni start een grote restauratie van het rijksmonument. De houten steunbalken onder de vloer waar het polderwater ooit op werd uitgestort, zijn deels verrot en worden hersteld. Ook worden de acht pompcilinders van de balansarmen geconserveerd. Vereniging Hendrick de Keyser, eigenaar van het gemaal, verzamelde de benodigde fondsen waarmee de grote onder-water-restauratie kan worden uitgevoerd. Zo draagt de provincie Noord-Holland bijna een half miljoen euro bij. De firma Griekspoor voert de werkzaamheden uit onder begeleiding van Twisk monumentenadvies. Het werk duurt tot in oktober. Cruquius Museum is tijdens de restauratie open voor publiek, inclusief de machinekamer. 

Onder-water-restauratie
Onderzoek uitgevoerd door EAGM, monumentenadviseurs samen met Rijksdienst Cultureel Erfgoed, toonde in 2021 aan dat de houten steunbalken rotte plekken bevatten die de stabiliteit van de stortvloer in gevaar kunnen brengen. Tijdens de restauratie worden alle steunbalken en de gehele stortvloer gecontroleerd en wordt rot hout vervangen door een kunsthars. Daarnaast krijgen de acht pompen een opknap- en schoonmaakbeurt en een nieuwe milieuvriendelijke conservering. Voorafgaand aan de restauratie wordt een damwand in de Kruisvaart geslagen en het polderwater, als ook al het overbodige slib rond en onder het gemaal, weggepompt. De houten vloer onder het gemaal net boven de heipalen dient daarna als werkvloer voor de werkzaamheden aan de balkkoppen. Tijdens het werk blijft een klein laagje water op deze vloer staan om te zorgen dat de houten heipalen en de vloer niet droog komen te staan en gaan rotten.

Cruquius Museum is open
De restauratie start op 5 juni en duurt tot oktober. Het Cruquius Museum, inclusief de machinekamer, is gedurende de restauratie geopend voor publiek. De machine kan niet in beweging worden gezet, maar bezoekers kunnen de machine wel zien bewegen op een scherm en krijgen daarbij toelichting door museumrondleiders. Neem vooral een kijkje bij de restauratie en het drooggevallen gemaal.
Na de restauratie is Gemaal De Cruquius weer gereed voor de komende decennia. Zo blijft dit bijzondere rijksmonument geconserveerd en kan het publiek ook in de toekomst genieten van de grootste stoommachine ter wereld.